Glass Plate Negatives: Circles of Centres
แชร์Glass Plate Negatives: Circles of Centres
วันที่ 22 พฤษภาคม - 27 กรกฎาคม 2568
ณ ห้องนิทรรศการหลัก ชั้น 9 หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร
นิทรรศการ Glass Plate Negatives: Circles of Centres นิทรรศการพิเศษส่วนหนึ่งของโครงการ “ฟิล์มกระจกจดหมายเหตุ: หนึ่งพันภาพประวัติศาสตร์รัตนโกสินทร์ ครั้งที่ 3” พุทธศักราช 2568
นิทรรศการนี้เป็นการรวบรวมภาพถ่ายจากฟิล์มกระจก โดย สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ ประจำปี 2568 ซึ่งเป็นความร่วมมือระหว่างกรมศิลปากร มูลนิธิสิริวัฒนภักดี บริษัท ไทยเบฟเวอเรจ จำกัด (มหาชน) สมาคมถ่ายภาพแห่งประเทศไทยในประบรมราชูปถัมภ์ และมูลนิธิส่งเสริมการถ่ายภาพ
นิทรรศการ Glass Plate Negatives: Circles of Centres การบอกเล่าเรื่องราวประวัติศาสตร์สยามในช่วงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ผ่านภาพถ่ายฟิล์มกระจกอันทรงคุณค่าทางประวัติศาสตร์ โดยนิทรรศการนี้นำเสนอการตีความภาพถ่ายในมิติใหม่ ผ่านสายตาและแนวคิดของ Roland Barthes นักปรัชญาชาวฝรั่งเศสผู้มีชื่อเสียงจากผลงาน Camera Lucida ที่กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างภาพถ่าย ความทรงจำ และความสูญเสีย โดยตั้งคำถามสำคัญว่า “เราจะมองภาพถ่ายด้วยสายตาใหม่ได้อย่างไร?”
ในนิทรรศการ Glass Plate Negatives: Circles of Centres บันทึกช่วงเวลาแห่งการเปลี่ยนแปลงของสยามจากระบบ มณฑล แบบดั้งเดิม สู่ รัฐชาติสมัยใหม่ที่มีการจัดวางเขตแดนและระบบราชการอย่างชัดเจน ท่ามกลางบริบทของการเมืองยุคล่าอาณานิคม ซึ่งเป็นช่วงเวลายุคทองของการขยายอำนาจของชาติตะวันตกในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ภาพถ่ายเหล่านี้จึงไม่เพียงเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ แต่ยังเป็นหน้าต่างที่เปิดให้เห็นวิธีคิด วิธีปกครอง และความเคลื่อนไหวในยุคแห่งการเปลี่ยนผ่าน
ผู้เข้าชมจะได้สัมผัสถึงหลากหลายบทบาทของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทั้งในฐานะผู้นำ ผู้ปกครอง ขณะทรงนำพาประเทศผ่านความสับสนของยุคเปลี่ยนผ่าน ภาพถ่ายเหล่านี้บันทึกพระราชกรณียกิจและการเสด็จประพาสหัวเมืองต่าง ๆ ตั้งแต่กรุงเทพฯ ประจวบคีรีขันธ์ สงขลา ไปจนถึงรัฐสุลต่านทางตอนใต้ เช่น ตรังกานู และพื้นที่อื่น ๆ ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ภาคพื้นทวีป ทุกภาพคือบทบันทึกของอัตลักษณ์ วัฒนธรรม และการปรับเปลี่ยนที่ค่อย ๆ เกิดขึ้น นิทรรศการ Glass Plate Negatives: Circles of Centres จึงเป็นมากกว่าการจัดแสดงภาพถ่าย หากแต่เป็นบทสนทนาเชิงปรัชญาและประวัติศาสตร์ ที่ชวนให้ผู้ชมได้สำรวจความเชื่อมโยงระหว่างอดีต ปัจจุบัน และตัวตนของผู้คน
