คติธรรมในนิทานพื้นบ้านอีสาน ได้รับแรงบันดาลใจจากนิทานพื้นบ้านอีสานเรื่อง “นางหมาขาว” และ “จำปาสี่ต้น” ซึ่งมีเนื้อหาเกี่ยวกับกฎแห่งกรรมสอดแทรกไว้เป็นกุศโลบายเพื่อเป็นข้อคิดเตือนใจแก่ผู้ฟัง ทั้งนี้ นิทานพื้นบ้านอีสานมีบทบาทสำคัญในการสร้างคุณธรรมและจริยธรรมให้เกิดขึ้นภายในจิตใจ เสมือนเป็นกรอบล้อมรอบชีวิตของคนอีสานให้อยู่ร่วมกันได้อย่างปกติสุข